DEBATE ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ #METOO ΚΑΙ ΤΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΛΥΨΗΣ ΣΤΑ MEDIA ΑΠΟ ΤΟ ΙΕΚ ΑΚΜΗ
Οι σπουδαστές της Σχολής Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ του ΙΕΚ ΑΚΜΗ είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα ακόμη ενδιαφέρον όσο και επίκαιρο διαδικτυακό debate με θέμα το ελληνικό #MeToo και τα ζητήματα κάλυψης και δεοντολογίας που απασχολούν τα MME.
Τη ζωντανή συζήτηση προλόγισε ο Αντιπρόεδρος του ΙΕΚ ΑΚΜΗ, κ. Βαγγέλης Ροδόπουλος και συντόνισε ο δημοσιογράφος, anchorman και ambassador της Σχολής, Αντώνης Σρόιτερ ενώ καλεσμένες στο πάνελ ήταν οι δημοσιογράφοι και παρουσιάστριες Μαρία Νικόλτσιου και Σταματίνα Τσιμτσιλή.
Στην πυρήνα του debate τέθηκαν τα ζητήματα της ορθής δημοσιογραφικής κάλυψης των καταγγελιών παρενόχλησης, καθώς και η ανάγκη ανάδειξης αυτών, σε κάθε επαγγελματικό χώρο. Όπως εύστοχα επισήμανε ο κ. Ροδόπουλος: «Αυτή ειναι η κατάλληλη χρονική περίοδος και το κατάλληλο πάνελ για να μιλήσουμε για το ζήτημα της παρενόχλησης, που απασχολεί την κοινή γνώμη τον τελευταίο καιρό».
Ο Αντώνης Σρόιτερ έθεσε στην αρχή τις δύο διαστάσεις που έχει το ζήτημα για τους δημοσιογράφους, οι οποίοι θα κληθούν να αντιμετωπίσουν την παρενόχληση ως εργαζόμενοι, με την επαγγελματική τους ιδιότητα αλλά ίσως κληθούν να την αντιμετωπίσουν και προσωπικά, καθώς πρόκειται για ένα φαινόμενο που επεκτείνεται παντού, και στον χώρο της τηλεόρασης.
Η απαρχή του ελληνικού #MeToo
Ξεκινώντας από την καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου και τον χώρο του αθλητισμού, το ελληνικό κίνημα του #MeToo πέρασε γρήγορα στον καλλιτεχνικό χώρο, πυροδοτώντας μία χιονοστιβάδα καταγγελιών. Όπως εξήγησε η Μαρία Νικόλτσιου, είχε δημιουργηθεί ένα κλίμα στην Αμερική καιρό πριν, μετά το σκάνδαλο Harvey Weinstein και έτσι ο κόσμος και τα ελληνικά media ήταν έτοιμα να ακούσουν κάτι ανάλογο. «Έχουν αλλάξει τα πράγματα από τη δεκαετία του ’90, που ένα πετυχημένο στέλεχος, μία αυθεντία είχε το δικαίωμα να το κάνει αυτό. Έχουν γίνει κατακτήσεις από τότε και οι άνθρωποι άρχισαν να μιλάνε. Θέλω όμως και να επισημάνω το γεγονός, ότι μπορεί η Σοφία Μπεκατώρου να «έσκασε τη φούσκα» και το ζήτημα της παρενόχλησης πλέον να συζητιέται αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν υφίστανται τέτοιες συμπεριφορές, ακόμη και σε μικρές επιχειρήσεις. Το πρόβλημα είναι ακόμη εδώ και πρέπει να δούμε, πώς θα το πάμε παρακάτω» τόνισε χαρακτηριστικά.
Δυο μέτρα και δυο σταθμά
Στη συνέχεια της κουβέντας, η Σταματίνα Τσιμτσιλή μίλησε για το ισχύον πλαίσιο δημοσιογραφικής δεοντολογίας στην τηλεόραση, καθώς η νομοθεσία του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου απαγορεύει να αναφερθεί το όνομα του καταγγέλοντος, μέχρι να κριθεί ένοχος από το δικαστήριο. Όπως σχολίασε επ’ αυτού: «Ο σταθμός μας ζητά να είμαστε πολύ αυστηροί με την επιλογή μας, καθώς αν δώσουμε χώρο και λόγο σε μία κατηγορία που δεν υφίσταται, ο «καταγγελόμενος» μπορεί να έχει αξιώσεις και να πετύχει υψηλές οικονομικές απολαβές». Εξήγησε δε, ότι ο δημοσιογράφος στην τηλεόραση δεν λειτουργεί, όπως λειτουργεί κάποιος που μπαίνει στα social media και γράφει αυτό που σκέφτεται, χωρίς συνέπειες. «Ο δημοσιογράφος οφείλει να σεβαστεί την αλήθεια αλλά και τον εργοδότη του. Το καλό πάντως είναι, ότι από την αρχή οι επιχειρηματίες των media μας έδωσαν χώρο να προβάλλουμε αυτό το θέμα στις ψυχαγωγικές εκπομπές». Επίσης, ανέφερε ότι για οποιονδήποτε σκέφτεται να προβεί σε μία τέτοια αποκάλυψη, καλό είναι, πριν προχωρήσει σε δημόσια καταγγελία στα ΜΜΕ, να έχει μιλήσει με δικηγόρο και να έχει βρει τους ανθρώπους που θα τον στηρίξουν.
Μιλώντας πιο συγκεκριμένα για το δελτίο ειδήσεων, η Μαρία Νικόλτσου επισήμανε ότι οι δημοσιογράφοι είναι πολύ προσεκτικοι στο τι θα πούνε και τι θα δείξουν, τονίζοντας το παράδοξο της ισχύουσας νομοθεσίας και τη διαφορά ανάμεσα σε τηλεόραση και τα υπόλοιπα ΜΜΕ. «Στο δελτιο ειδήσεων απαγορεύεται να αναφέρουμε το όνομα ή να δείξουμε το πρόσωπο, ενώ το ίδιο δευτερόλεπτο μπορεί το πρόσωπο αυτό να βρίσκεται ήδη στο ίντερνετ και τα social media. Υπάρχουν 2 μέτρα και 2 σταθμά στο τι μπορεί να δείξει η τηλεόραση και όλα τα άλλα Μέσα και αυτή η κατάσταση δημιουργεί μπέρδεμα και αθέμιτο ανταγωνισμό. Λείπει ένα κοινό πλαίσιο στο οποίο πρέπει να υπακούμε όλοι, αδιακρίτως» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η παρενόχληση στα Social Media
Ιδιαίτερη μνεία στο debate έγινε για τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης όπου, «συνήθως πετιέται λάσπη και κατηγορίες, χωρίς καμία απολύτως συνέπεια». Εδώ πρέπει να ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση, καθώς τα social media από τη μία έχουν συμβάλλει στην ελεύθερη διακίνηση της πληροφορίας και στη δημοκρατία αλλά από την άλλη έχουν οδηγήσει και στη δημιουργία των fake news και της διαπόμπευσης ατόμων, που σπιλώνεται το όνομά τους και δεν μπορούν να βρουν το δίκιο τους. Όπως ανέφερε η Μαρία Νικόλτσιου, «η κουβέντα της επόμενης μέρας είναι πώς θα μπορέσουμε στα Μέσα Κοινωικής Δικτύωσης να μην καταπατάται η δημοκρατία αλλά και να μην μπορεί ο καθένας να πετάει λάσπη, χωρίς συνέπειες». Μία λύση προς αυτή την κατεύθυνση, σύμφωνα με τη Σταματίνα Τσιμτσιλή, είναι ο πιο αυστηρός έλεγχος του ανοίγματος λογαριασμών, που μπορούν να αντιστοιχούν στα στοιχεία της αστυνομικής μας ταυτότητας. «Να ξέρουμε ποιος είναι ποιος και να αναλαμβάνει ο καθένας στον δημόσιο λόγο το θάρρος της γνώμης του αλλά και το νομικό βάρος αυτής».
Στη συνέχεια, η κ. Νικόλτσιου τόνισε πως οι δημοσιογράφοι πρέπει να έχουν διαύγεια νου και νηφάλια σκέψη και να μην παρασύρονται από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα των καταγγελιών, καθώς «όλο αυτό μπορεί κάποια στιγμή να καταλήξει σε όχλο».
Ο χώρος της τηλεόρασης
Σε ερώτηση του Αντώνη Σρόιτερ προς τις καλεσμένες του πάνελ, αν έχουν βιώσει οι ίδιες προσωπικά στον εργασιακό τους χώρο έντονα φαινόμενα παρενόχλησης, αμφότερες οι δημοσιογράφοι απάντησαν αρνητικά.
Πιο συγκεκριμένα, η κ. Τσιμτσιλή αποκάλυψε πως «μου έτυχε αρκετές φορές κάτι να υπονοηθεί, να πλανηθεί στον αέρα, αλλά εγώ αμέσως γύρισα την πλάτη και σταμάτησε εκεί. Θεωρώ ότι ήμουν τυχερή, δεν μου έτυχε ένας πολύ παραβατικός τύπος, να με κλειδώσει στο γραφείο του και να μην μπορώ να φύγω. Αν μου είχε τύχει κάτι τέτοιο, μπορεί και να είχα σιχαθεί αυτόν τον χώρο και ίσως να έκανα μια άλλη δουλειά».
Για το ίδιο ζήτημα η κ. Νικόλτσιου ανέφερε ότι, ξεκινώντας από τον χώρο του ρεπορτάζ, ούτε αυτή ήρθε αντιμέτωπη με ακραίες καταστάσεις. Επιπλέον, επισήμανε στους σπουδαστές πως πρέπει και εμείς, ως δημοσιογράφοι, να δημιουργούμε τις συνθήκες, ώστε οι άλλοι να μην μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο.
Οι συνομιλητές συμφώνησαν πως τα παλαιότερα χρόνια το ζήτημα της παρενόχλησης ήταν πιο έντονο και ο κόσμος δεν μιλούσε, καθώς υπήρχε η έννοια της αυθεντίας. Επίσης, ότι οι εντάσεις είναι κάτι συνηθισμένο σ’ ένα τηλεοπτικό πλατό, ειδικά στις ζωντανές εκπομπές, που όλοι δουλεύουν «στο κόκκινο».
Φινάλε στο debate για το ελληνικό #MeToo και τα ζητήματα κάλυψης και δεοντολογίας που απασχολούν τα MME έβαλε ο Αντώνης Σρόιτερ, με το εξής συμπέρασμα: «Παντού υπάρχουν «αγκάθια» και από την άλλη, ίσως όλο αυτό να δώσει μία ευκαιρία να μπούνε τα πράγματα σε μία λογική, όσον αφορά τους κανόνες του παιχνιδιού στα ΜΜΕ.
Παρακαλούθησε τo debate εδώ.
